بازگشت
فساد ، عامل عمده ی ناکامی های هشت ساله
نوشته ی : اسماعیل فروغی نوشته ی : اسماعیل فروغی

اخیرا  رییس جمهور کرزی بار دیگر بنام  خداوند  و بنام مردم سوگند یاد کردند که : در پهلوی سایر اقدامات مهم  در دور دوم ریاست جمهوری شان  ، بخاطر ریشه کن کردن فساد نیز کوشش جدی خواهند نمود .

           این سوگند و تعهد رییس جمهور افغانستان در حضور حامیان بین المللی شان ، در حالی صورت گرفت  که ، اخیرا سازمانهای بین المللی نظارت بر فساد ، دولت افغانستان را پس از کشور سومالیا ، در میان 180 کشور جهان ، فاسد ترین دولت جهان خوانده است .         

            اکنون که هشت سال و اندی از ایجاد وپیدایی این دولت  برهبری آقای حامد کرزی میگذ رد ، ایجادگران و سازنده گان این دولت ، همه با یکصدا از ناکامیها و عدم کارآیی آن شکوه بر لب دارند . همه از موجودیت فساد مزمن در دستگاه دولت میگویند و بیکاره گی دولتمردان افغانستان ، همه از ازدیاد و گسترش دامنه ی نا امنی ها سخن بر زبان دارند و قوت گرفتن بیرون از تصور مخالفین دولت . و بالاخره همه از مافیای مواد مخدرشکایت دارند و ریشه دار شدن قدرت مافیایی جنگسالاران در درون دولت و مناسبات اقتصادی کشور .                                                                  هیاهوی حامیان خارجی رییس جمهور ، بیشتر از همه در باره ی فساد گسترده در درون دولت بوده است . و این هیاهو زمانی بیشتر بالا گرفت که ، حامد کرزی به حمایت امریکاییان و اروپاییان بار دیگر برنده ی انتخابات ریاست جمهوری اعلان گردید . آنان در حالیکه  حکومت کرزی را آلوده و غرق در فساد میدانند  ؛  ادامه ی  حمایت نظامی و اقتصادی شانرا از رییس جمهور  به مبارزه ی مجدانه و صادقانه ی  وی علیه فساد و جنگسالاران ، مشروط نمودند .                                                   حامد کرزی نیز ، درحالیکه به موجودیت فساد گسترده در دولت اعتراف مینماید ، گناه اصلی را به دوش حامیان خارجی اش می اندازد .                                                                                    حالا ، درست هشت سال پس از پروسه ی به اصطلاح دولت سازی در افغانستان ، « دزد هم میگوید دزد و صاحبخانه هم میگوید دزد . » حامد کرزی و یاران و حامیان بین المللی اش ، هر دو جانب ، از موجودیت فساد مزمن در دولت شکایت دارند ؛ اما هرکدام همدیگر را مقصر و گنهکار میپندارند.                                                                                                                              جامعه ی جهانی ، حکومت ضعیف و اداره ی فاسد حکومت آقای کرزی را تنها عامل گسترش فساد درافغانستان دانسته ، انتظار دارند  تا رییس جمهور، طی دوره ی دوم ریا ستش ، مجدانه علیه فساد و مافیای مواد مخدر رزمید ه  ، شایسته گی خویش را درین راه به اثبات برساند . در غیر آن  خشم و بی مهری آنان را نصیب خواهد شد.

          رییس جمهور افغانستان نیز  در حالیکه تقصیر اصلی را بدوش حامیان بین المللی خود می اندازد ،  فساد  در داخل حکومت را  ناشی  از دخالتهای غیر قانونی و بی بند وبار خارجیان در کمکهای بین المللی به افغانستان میداند . او معتقد است که سرازیر شدن کمکهای بین المللی از مجرا های خودشان و عدم شفافیت در قراردادها ، عامل اصلی این افزایش فساد در کشور میباشد .

          پرسش اساسی اینست که ، آیا با این اتهام بندی ها ی متقابل  که  بیشتر  به  یک  خیمه شب بازی  میماند ، میتوان فساد را در افغانستان ریشه کن کرد ؟   

          آیا  اینهمه  تبلیغات دو جا نبه  علیه فساد ، بازهم فریب اذهان عامه در افغانستان و جهان نخواهد بود ؟

         به نظر میرسد که هم آقای کرزی و هم حامیان بین المللی شان ، این هیاهوی مبارزه علیه فساد را بمنظور دست یافتن به اهداف خاص خود شان براه انداخته اند :

         رییس جمهور کرزی با براه انداختن تبلیغات مبارزه علیه فساد و فاش نمودن لیستهای کهنه یی از مفسدین بلند پایه ی دولتی ، از یکسو آرزو دارد   افکار عامه را از موضوع تقلب در انتخابات منحرف سازد و از جانب دیگر ، با براه انداختن چند کنش و واکنش نمایشی در مورد فساد ، خاک بر چشم جامعه ی جهانی و موافقان و مخالفان داخلی پاشیده ، بازهم با همان شیوه های کهن ، به حکومتداری ادامه دهد .

         به همینگونه حامیان بین المللی آقای کرزی هم ، با آگاهی تمام از تواناییها و نا توانیهای آقای کرزی علیه فساد و مفسدین بلند پایه ی دولتی ، با براه انداختن هیاهو ی مبارزه علیه فساد ،

میخواهند افکار عامه ی کشور هایشانرا فریب داده ، ادامه ی موجودیت قطعات نظامی شانرا در افغانستان ، توجیه نمایند .

         آنگونه که معلوم است، در پهلوی  عدم  صداقت  در نیت  مبارزه  علیه  فساد ،  تا هنوز تعریف روشنی از فساد ، نه  نزد دولتمداران افغانستان و نه نزد حامیان بین المللی شان ، وجود داشته است .  همچنان ، تا هنوز در میان تمام هیاهو های تبلیغاتی علیه  فساد ، درباره عوامل و انگیزه های فساد در دولت افغانستان ، هیچگونه اشاره یی صورت نگرفته است . ( نه از سوی حامد کرزی و نه از جانب حامیان بین المللی شان )

         بی تردید طی روزهای آینده باز هم شاهد واکنشهای نمایشی دیگری علیه مفسدین دولتی خواهیم بود ؛ اما هرگز نمیتوان به موثریت و کار آیی آن باور داشت . زیرا همانگونه که گفته شد : تاهنوز ، نیت صادقانه یی برای ریشه کن کردن فساد وجود نداشته ، عوامل و انگیزه های فساد شناخته نشده و تعریف روشنی از فساد داده نشده است .                                                                              و مهمتر از همه این که : آقای کرزی و حامیان بین المللی شان ، با آنکه سر رشته داران فساد و نا بسامانی ها را در افغانستان بخوبی میشناسند ؛ اما از معرفی آنان خود داری کرده  ، هیچ اقدامی علیه آنان صورت نمیدهند .

         اکنون از کسی پوشیده نیست که ، کدام یک از رهبران و قوماندانان جهادی  و کدام یک از تکنوکراتان تشنه ی قدرت وپول ، در مدت زمانی کوتاه ، به میلیونران بزرگ تبدیل شده  و صاحبان املاک گرانبها ، بانکها ، ترانسپورتها وغیره  شده اند .

       بسیارساده لوحانه است بپذیریم که ، حامد کرزی ، امریکاییان وانگلیسان ، منبع درآمد های غیر قانونی این تکنوکراتان و جنگسالاران دیروز را که اکنون به میلیونران  بزرگ مبدل شده اند ، ندانند و نشنا سند .

         مردم  ما و جهانیان بخوبی میدانند که ، این اقای حامد کرزی رییس جمهور افغانستان و حامیان بین المللی شان میباشند که طی هشت سال گذشته ، با بوجود آوردن قوی ترین اتحاد یا ایتلاف اقتصادی ــ اداری  میان جنگسالاران و تکنوکراتان ، زمینه ی ایجاد و گسترش اقتصاد مافیایی و در نتیجه فساد گسترده و افسار گسیخته را  ، بوجود آورد ه اند .

         تبدیل نمودن افغانستان به یک جامعه ی مصرفی و واگزار کردن رشته های اصلی اقتصاد کشور به مافیای مواد مخدر و قطاع الطریقان  ،  نتیجه ی روشن این تفاهم و همدلی میان رییس جمهور کرزی و حامیان جهانی شان میباشد .

         و  درست علت اصلی و ریشه ی فساد هم در همینجا ست.                                               سیستم اقتصادی افسار گسیخته زیر نام بازار آزاد ، که گرداننده گان اصلی آنرا مافیای مواد مخدر و دزدان و قطاع الطریقان تشکیل میدهد ، فرهنگ چور را در کشور متداول ساخته ، روز تا روز به گستره و دامنه ی فساد می افزاید . همین سیستم اقتصادی افسار گسیخته سبب شده است تا اکثریت عظیم مردم ، بدنبال نان و  کار سرگردان  بوده ، مامورین دولتی ( به استثنای چند چپاولگر بالا رتبه ) و متشبثین و تاجران کوچک و متوسط  ، روز تا روز غریب تر و بیچاره تر شده ، راه های غیر قانونی ، رشوه و فساد گسترش بیشتر یافته و ثروتهای کلان تر به کیسه ی تکنوکراتان غاصب و مافیای چپاولگر بیفتد  .

       بسیاراشتباه خواهد بود بپذیریم که ، این گرداننده گان تازه بقدرت رسیده ی اقتصاد کشور، به ارزشهای بازار آزاد پی برده و ضوابط و مقررات آنرا مراعات نمایند . وبسیار نا بخردانه خواهد بود هرگاه به این امید ببندیم که ، مافیای مواد مخدر و قطاع الطریقان ، کشور را بسوی ترقی سوق داده ، علیه بیکاری و فقر برزمند و فساد را از کشور ریشه کن نمایند .

       هرگاه نیت صادقانه برای ریشه کن کردن فساد در افغانستان موجود باشد ، قبل از همه باید ، اتحاد نا میمون و نامقدس اقتصادی ــ اداری میان جنگسالاران و تکنوکراتان را درهم شکست .   باید میلیونران  هر دو گروه  را که از راه های غیر قانونی ثروت اندوخته اند ، شناسایی کرد . اموال و دارایی ها ی آنانرا به بیت المال و خود ایشان را به چنگال قانون سپرد  .                                               تا زمانیکه این اتحاد نا مقدس وجود داشته و دزدان و قاچاقبران از صحنه ی سیاست و اقتصاد کشور  دور نشده باشند ، هرگز نمیتوان به مبارزه علیه فساد پرداخت چه رسد به آنکه آنرا ریشه کن نمود .   

        هرگاه رییس جمهور کرزی در مبارزه علیه فساد صادق باشد ، باید ازین فرصت طلایی استفاده برده ، دوره ی دوم ریاستش را به دوران خوشنامی اش مبدل سازد . او باید با شهامت و صلابت در برابر دزدان و قاچاقبران داخلی و خارجی بایستد و دست و چنگال آنانرا از جان ومال مردم دور نماید . او باید به مسایل امنیتی ، اقتصادی و رفاه اجتماعی مردم ،صادقانه بکوشد  و  به امراض مهلکی چون قوم گرایی ، زبانگرایی ، حزب و تنظیم گرایی ، نقطه ی پایان گزارد .

        رییس جمهور باید بداند که ، قوتهای بین المللی تا ابد در افغانستان نخواهند ماند .  آنان روزی یا بدلیل ختم وظایف شان ویا بدلیل پایان منافع شان ، افغانستان را ترک خواهند نمود . افغانستان باید بروی پای خود بایستد . افغانستان باید بتواند صاحب عواید سرشار داخلی شده ، مصارف خود را خود تأمین نماید .                                                                                                                   و سخن آخر اینکه :   زمان بار دیگر فرصت طلایی دیگری را در اختیار آقای کرزی قرار داده است . اکنون بر ایشان است تا ، ازین فرصت طلایی صادقانه و هوشیارانه  به نفع مردم استفاده نمایند. هرگاه ایشان نتوانند ویا  نخواهند ازین فرصت طلایی بخوبی استفاده برده ، بر علیه فساد برزمند و فقر و تنگدستی را کاهش دهند ،  با قضاوت سخت تاریخ روبرو خواهند شد .

                                                                                               

                                                                                                 پایان

               


November 23rd, 2009


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات